Twoja Gmina, Twój Urząd

W rocznicę przyznania UNESCO naukowcy będą debatować w Uniejowie o dziedzictwie niematerialnym

W dniach 16-17 listopada br. w Uniejowie odbędzie się konferencja naukowa pn. „Niematerialne dziedzictwo kulturowe – znaczenie i rola w kontekście krajobrazu kulturowego”.

Konferencja odbywa się w rocznicę wpisu na Listę UNESCO tradycji dywanów kwiatowych na procesję Bożego Ciała. Wyróżnienie w skali globalnej z jednej strony jest powodem do dumy i świętowania, ale  skłania też do odpowiedzialnego namysłu nad zarządzaniem swoim dziedzictwem i rodzi pytania, które prowadzi do stwierdzenia „I co dalej?”.

Wyzwania, które niesie ze sobą wpis,  doprowadziły do pionierskiego na skalę kraju (a może i Europy), projektu badawczo-aplikacyjnego, realizowanego w latach 2021-2022. Jego prekursorstwo polega na założeniu, że dziedzictwo niematerialne nie istnieje w próżni kulturowej, a zawsze jest zależne od kontekstu – holistycznie rozumianego krajobrazu kulturowego, na który składają się elementy historii obszaru, jego zabytki, przyroda, cały kontekst społeczny, ekonomiczny, instytucjonalny itd. Stąd propozycja ukierunkowania rozważań podczas konferencji na ochronę i zarządzanie dziedzictwem niematerialnym w aspekcie materialnych zasobów i dóbr kultury, dziedzictwa przyrodniczego, historycznego, obyczajowego i związanych z nimi wartości duchowych.

Właśnie te aspekty będą leżały u podstaw wydarzenia, które odbędzie się w dniach poprzedzających 6 edycje Seminarium Spycimierskiego.  Przedstawiciele świata nauki będą rozważali nad problemami ochrony i holistycznego zarządzania dziedzictwem niematerialnym poprzez wystąpienia obejmujące m.in. proponowane bloki tematyczne:

Problemów definicyjne

  • Pojęcie krajobrazu kulturowego w kontekście ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego;
  • Dziedzictwo niematerialne jako element krajobrazu kulturowego sensu largo;
  • Depozytariusz niematerialnego dziedzictwa kulturowego – potrzeba i próba definicji;

Funkcje dziedzictwa:

  • Niematerialne dziedzictwo kulturowe jako zjawisko społeczno-kulturowe;
  • Niematerialne dziedzictwo kulturowe a wartości i etyka;
  • Tożsamości kulturowe a niematerialne dziedzictwo kulturowe;
  • Niematerialne dziedzictwo kulturowe jako różnorodnie rozumiany produkt;
  • Dziedzictwo niematerialne jako istotna część przestrzeni turystycznej (geograficznej);
  • Dziedzictwo niematerialne a dziedzictwo trudne, niechciane, kłopotliwe, wstydliwe, odrzucone;
  • Nie)zrównoważony rozwój a niematerialne dziedzictwo kulturowe;

Zarządzanie dziedzictwem niematerialnym – diagnozy, wyzwania, ukierunkowania:

  • Zarządzanie ochroną niematerialnego dziedzictwa kulturowego w aspekcie całości krajobrazu historycznego, przyrodniczego, kulturowego itd.;
  • Zagrożenia i szanse dla dziedzictwa niematerialnego – komercjalizacja, turystyka, instytucjonalizacja i inne;
  • Dziedzictwo niematerialne a edukacja regionalna;
  • Dziedzictwo niematerialne a dziedzictwo (post)industrialne;
  • Dziedzictwo niematerialne jako składowa produktu turystycznego;
  • Wpis na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego – i co dalej;

Wobec konfliktów – jak ten trwający na ziemiach Ukrainy:

  • Dziedzictwo niematerialne w kontekście konfliktów zbrojnych, narodowościowych, społecznych, ekonomicznych, międzynarodowych, lokalnych itd.;
  • Dziedzictwo niematerialne konfliktujące vs dziedzictwo znoszące konflikty;
  • Gdy po dziedzictwie zostaje tylko pamięć…

Organizatorem wydarzenia jest Instytut Nauk o Kulturze Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, współorganizatorami Narodowy Instytut Dziedzictwa, Gmina Uniejów oraz Parafialne Stowarzyszenie „Spycimierskie Boże Ciało” w Spycimierzu.

 A.Ow.